Groeien door bedrijfsovername

Groeien door bedrijfsovername

Voordelen en nadelen bedrijfsovername

Een onderneming kan groeien door autonome groei, maar ook door een ander bedrijf over te nemen. Ze koppelen als het ware een rijdende trein aan hun eigen trein en kopen een bestaand bedrijf. Een variant hierop is het inkopen in een bestaand bedrijf, zoals in een adviesbureau.

Een bedrijfsoverdracht heeft vooral drie voordelen.

1. Weinig opstartkosten. Er zijn weinig of geen opstartkosten (meer), wat een fors kostenvoordeel is. De koper hoeft geen marketingkosten meer te maken om de omzet op gang te brengen, het personeel is ingewerkt, er is goede samenwerking met leveranciers en er wordt flink op de kosten bespaard doordat het bedrijf weet wat wel en wat niet werkt.
2. Minder faalrisico. Er is veel minder faalrisico, doordat het bedrijf zich heeft bewezen en de omzet goed op gang is.
3. Er zijn synergie-voordelen (kostenbesparingen, groter marktaandeel) te behalen door bedrijfsfuncties te combineren. De synergie is nog slechts theoretisch en moet nog gerealiseerd worden. 

Aan bedrijfsovernames zitten natuurlijk ook nadelen. Drie grote nadelen zijn:

1. Een nieuwe eigenaar. Veel bedrijven steunen op de persoon en/of de werklust van de ondernemer. Is de nieuwe eigenaar beter?
2. Eenmalige advieskosten. Een bedrijfsovername veroorzaakt, zowel voor de koper als de verkoper, forse eenmalige advieskosten aan advocaten, belastingadviseurs, intermediairs en financiers.
3. In de schulden. Om een bedrijf te kunnen kopen moet de koper zich vaak diep in de schulden steken. Er wordt tenslotte niet geleidelijk iets opgebouwd, maar een lopend bedrijf moet in een keer betaald worden.

De markt voor bedrijfsovernames

lager. Hier staat tegenover dat de financiering vanwege terughoudendheid bij banken nu lastiger of niet rond te krijgen is. Hiervoor bestaan echter creatieve oplossingen.

Overnemen van een BV of eenmanszaak

1. Overnemen van een BV (of NV). De meest gebruikte methode is het kopen van de aandelen van het bedrijf van de oude eigenaar. Het bedrijf blijft intact en u koopt alle activa, passiva, klanten, rechten en verplichtingen. Dat betekent dat u helaas ook alle bedrijfsproblemen overneemt, maar ook de opgebouwde goodwill bij klanten.
2. Overnemen van een eenmanszaak. Een tweede manier, die vooral gebruikt wordt bij de overname van een eenmanszaak, is het kopen van alle bedrijfsactiva. Alle problemen en schulden blijven dan bij de oude eigenaar achter. Goodwill kan vaak apart betaald. Knelpunt bij de activaovername is de wettelijke verplichting om daarbij ook het personeel over te nemen. Maar in een goedlopend bedrijf hoeft dat geen bezwaar te zijn. 

Wat is het bedrijf eigenlijk waard?

Het grootste struikelblok bij een overname is natuurlijk de overnameprijs. Want de opbrengst van de verkoper is de kostprijs van de koper. Daarom wordt vaak - met gespecialiseerde taxateurs - gezocht naar objectieve waardemaatstaven om de prijs te schatten. Er zijn veel methoden hierbij behulpzaam, maar ze hebben, zoals zal blijken, allemaal hun beperkingen. 

De waardebepaling blijft een inschatting

Zoals u ziet kennen alle waardebepalingsmethoden nadelen en zijn het eigenlijk slechts schattingen. De waarde van een bedrijf blijkt pas in de toekomst en die is nu eenmaal onzeker. De hulp inroepen van deskundigen bij de waardebepaling is zinvol, maar het blijven net zo goed schattingen, waarover koper en verkoper verschillende belangen hebben.

Welke methode de koper (of diens adviseur) ook kiest, zorg ervoor dat de

verlies- en winst-rekening gecorrigeerd wordt voor subsidies door de vorige eigenaar. Dit zijn bijvoorbeeld het gratis beschikbaar stellen van

financiering, een te lage bedrijfshuur en te lage arbeidsbeloning voor de oude eigenaar. Koper schat de waarde van deze subsidies en verlaagt de winst van het bedrijf met dit bedrag.
Een interessante methode, waarbij het lastige probleem van de waardebepaling enigzins verminderd wordt, is de earn-in. Hierbij wordt de overname-prijs in delen gesplitst; een bedrag ineens bij de overdracht en een aantal jaarlijkse betalingen, die afhankelijk zijn van de bedrijfsresultaten na overdracht. Hierdoor blijft de verkoper dus belang houden bij de gang van zaken en vermindert voor u het risico van een te hoge overnameprijs enigszins. 

Waarop moet u letten bij het kopen van een bedrijf?

Omdat een bedrijfsovernemer misschien maar een keer een bedrijf koopt en het om een grote investering gaat, is het verstandig er echt werk van te maken. 

• Vraag een goede beschrijving van het bedrijf waarop uw oog is gevallen. Daarin dus de jaarrekeningen met balans en V & W van de afgelopen jaren, de fiscale positie (vanwege het risico van navorderingen) en de marktpositie (kwaliteit producten of diensten, marktaandelen, imago, enz.).
• Onderzoek wat de vooruitzichten zijn van het bedrijf en de bedrijfstak, waarin het werkt.
• Houdt er rekening mee dat een afwikkeling van de overname van oriëntatie, via onderhandelingen tot overdracht wel een half jaar kan duren.
• Gezien de moeilijkheidsgraad is fiscaal en juridisch advies over de beste opzet en afwikkeling van de overname noodzakelijk.
• Let bij een activatransactie - vanwege de fiscale afwikkeling - op de samenstelling van de overnameprijs. Deze bestaat meestal uit een vergoeding voor de overgenomen activa, een vergoeding voor de stille reserves en goodwill. De afschrijvingstermijnen (en dus de belastingbesparing) tussen deze drie verschillen namelijk. Bij een aandelentransactie schrijft u niet af, maar zet u het betaalde bedrag als deelneming debet op uw balans. Een verlieslatend bedrijf kopen is niet alleen een uitdaging voor de nieuwe eigenaar, maar heeft ook een fiscaal voordeel; verliezen uit het verleden zijn - onder strikte voorwaarden - fiscaal compensabel met toekomstige winsten.
• Het onderzoeken van de financieringsmogelijkheden om een bedrijf te kopen is vrij lastig. Anders dan bij de oriëntatie over de maximale hypotheek van een woonhuis (zonder een specifiek huis te laten zien), kunt u alleen een oriëntatie bij banken doen als u ook de gegevens van het bedrijf (zie a.) laat zien. Bedrijven zijn nu eenmaal meer uniek en riskant dan woonhuizen. Wel kunt u uw eigen inbreng van tevoren bepalen. Houd er rekening mee dat er een grens is aan wat de bank u - gezien uw eigen vermogen en de winstcapaciteit van het over te nemen bedrijf - wil lenen.
• Een aantrekkelijke financieringsmogelijkheid is een achtergestelde lening van de verkopende eigenaar. Deze beschikt - door de verkoop - over een groot kapitaal en het is redelijk (en vanwege terughoudende banken vaak noodzakelijk) dat hij/zij de overname faciliteert. In veel gevallen zal de bank eisen dat u zelf minstens 25% financiert, de verkoper 25% via een achtergestelde lening en dat de bank maximaal een lening van 50% verstrekt.

Meer weten?
Neem contact met mij op
 om te bezien of mijn onderzoek en advies
 uw vraag of probleem - tegen gunstige condities - oplost.